काठमाडौं । वर्षौँदेखि फिरन्ते जीवन बिताउँदै आएका राउटे समुदायका प्रत्येक घरले दशैँमा कुल देवता र वन देवतालाई अनिवार्य रूपमा बलि चढाउने गर्छन्।
अरू समुदायमा अष्टमीका दिन बलि दिने चलन भए पनि राउटे समुदायमा भने नवमीमा खसीबोका वा बाख्राको बलि दिने चलन रहेको छ।
बलिको लागि आवश्यक खसीबोका, बाख्रा, कुखुरालगायत अन्य आवश्यक सामानहरू औँसीको दिनभित्रै उनीहरूले किनिसक्छन्।
बलि दिनको लागि चाहिने खसीबोका, बाख्रा, कुखुरा राउटेहरूले औँसीको दिन भन्दापछि किन्दैनन्।
मष्ट देवता मान्ने राउटेहरूमा दशैँमा बलि दिने खसीबोका र बाख्रा औँसीको दिनसम्म घरमा ल्याएर कुल र वन देवतालाई बलि नदिए पुरुषहरूलाई हानि नोक्सानी हुने विश्वास गर्छन्।
“खसीबोका, बाख्राको बलि नदिए पुरुषहरूको मृत्यु पनि हुनसक्छ। त्यसैले औँशीको दिनसम्ममा घरमा अनिवार्य रूपमा खसीबोका, बाख्रा ल्याएर राख्नु पर्छ,” राउटेका पूर्व मुखिया महिनबहादुर शाही भन्छन्।
विगतमा बस्तीका सबै मिलेर एउटा खसीबोका र बाख्राको बलि दिँदै आएका राउटेहरू पछिल्लो समय भने एउटै घरले २-२ वटा सम्म बलि चढाउँछन्।
“सरकारले पाँच सय रुपैयाँ भत्ता दिन थालेपछि प्रत्येक घरले एउटा काट्न थाले,” चार वर्षदेखि राउटे समुदायको रेखदेखमा खटिएका लालबहादुर खत्री भन्छन्। भत्ता वृद्धिसँगै अहिले हरेक घरले २-२ वटा खसीबोका र बाख्राको बलि दिने गरेको उनले बताएका छन् ।
