सुर्खेत– यमपञ्चकको तेश्रो दिन आज ऐश्वर्य, धनधान्य र सम्पन्नताकी देवी लक्ष्मीको आराधना गरेर लक्ष्मी पूजा मनाइँदैछ।
सफासुग्घर नगरिएको घरमा लक्ष्मीले बास गर्दिनन् भन्ने मान्यतासाथ घर सरसफाइ गरी लक्ष्मीलाई आमन्त्रण गरिन्छ।
विशेष गरी घरका झ्याल, ढोका, चोटा, कोठा, साघार, कौसी, अटाली, भर्याङलगायत स्थानमा सरसफाइ गरी दीपावली गरिन्छ।
सुखरात्रिको पूजाका लागि साँझ आागनदेखि मूलढोका हुँदै लक्ष्मी स्थापना गरी पूजा कोठासम्म गाईको गोबर र रातोमाटाले लिपपोत गरिन्छ।
दीपावली गरिसकेपछि पूजा कोठामा दियो, कलश र गणेशसहित लक्ष्मी स्थापना गरेर गरगहना, पैसा, धान, चामल, फलफूल, सेलरोटी र फूलमाला चढाई विधिपूर्वक लक्ष्मीको पूजाआराधना गरिन्छ।
आज घरमा लक्ष्मीपूजा गरेपछि धनदौलत वा अन्य सामान घरबाहिर पठाए लक्ष्मी बाहिर जान्छिन् भन्ने धार्मिक विश्वास छ।
साँझ युवतीहरु समूह बनाई घरघरमा भैलो खेल्ने प्रचलन छ।
यसैबीच, यो बर्ष कुकुर तिहार पनि आजै मनाइदै छ।
कुकुर तिहार र नरक चतुर्दशी यमपञ्चकको दोस्रो दिन पर्ने भएपनि यस वर्ष तिथिको घटबढका कारण तेस्रो दिन परेको नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिले जनाएको छ।
त्यसैले बिहान कुकुरलाई मीठो खानेकुरा खान दिएर यो पर्व मनाइँदै छ।
काग र कुकुरलाई यमदूतका रुपमा मानिन्छ।
घरमा कुकुर पाल्नाले मुटु र मधुमेहजस्ता रोग नलाग्ने आधुनिक वैज्ञानिक मान्यता समेत रहेको छ।