रवि प्रकरणमा गगन देउवा मिलेमतो नेता नै न्यायाधीश
सहकारी ठगी प्रकरणले नेपाली राजनीतिको महत्वपूर्ण पक्षलाई उजागर गरेको छ, जहाँ गगन थापा र रवि लामिछानेबीचको वाकयुद्धले कांग्रेस र राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) बीच गहिरो विवाद निम्त्याएको छ। संसदीय छानबिन समितिले तयार पारेको २,००० पृष्ठ लामो प्रतिवेदनले सहकारी ठगीबारे विस्तृत विवरण प्रस्तुत गरेको छ, जसमा थुप्रै व्यक्तिहरुको भूमिका स्पष्ट देखिन्छ। तर, यो प्रतिवेदनको सार्वजनिक भएपछि दोषी र निर्दोषको निर्धारण नेताहरुकै वर्चस्वमा चल्न थालेको छ, जसले थप तनाव निम्त्याएको छ।
रवि लामिछानेले सहकारी ठगीमा आफूलाई निर्दोष प्रमाणित गर्ने आधारमा “क्लिन चिट” पाएको दाबी गर्दै आएका छन्, जसले गगन थापाको राजनीतिमा ठूलो चुनौती खडा गरेको छ। गगनले यसअघि संसदमा छानबिन समितिमा पठाएका प्रमाणका आधारमा रवि लामिछानेलाई दोषी ठहर गर्ने प्रयास गरेका थिए। तर, समितिको प्रतिवेदनले लामिछानेको प्रत्यक्ष संलग्नता नदेखिएको भन्दै रास्वपाले उनलाई निर्दोष करार गरेको छ। यसमा लामिछानेले आफूलाई राजनीतिक रूपमा फसाउन खोजेको भन्दै गगनलाई चुनौती दिएका छन्, भने गगनले रविको चरित्र र इमान्दारीमा शंका व्यक्त गरेका छन्। यसरी एकअर्कालाई दोषारोपण गर्दै गर्दा कांग्रेस र रास्वपाबीचको राजनीतिक संघर्ष झनै चर्किंदै गएको छ।
कांग्रेसको तर्फबाट सभापति शेरबहादुर देउवाले गगन थापाको पक्षमा उभिँदै लामिछानेविरुद्ध कानुनी कारबाहीको माग गरेका छन्। गगनले समेत समितिमा पठाएको प्रमाणका आधारमा कारबाही गर्नुपर्ने भन्दै रवि लामिछानेलाई ठगीको मुख्य योजनाकारको रुपमा चित्रण गरेका छन्। तर, समितिको प्रतिवेदनले लामिछानेलाई “भान्से” अर्थात् सहकारीबाट ल्याइएको पैसा चलाउने माध्यम मात्र भएको देखाएपछि रास्वपाले उनलाई निर्दोष ठहर गरेको छ। यसले गगनलाई अक्क न बक्क बनाएको छ।
यो विवाद केवल राजनीतिक आरोप-प्रत्यारोपमा सीमित नभएर पार्टीगत स्वार्थ र आगामी चुनावी रणनीतिसँग पनि गाँसिएको देखिन्छ। कांग्रेसले रवि लामिछानेलाई दोषी देखाउने र आफ्नो नैतिक धारणा बलियो बनाउने प्रयास गरिरहेको छ भने रास्वपा आफ्नो नेता लामिछानेलाई निर्दोष देखाउँदै राजनीतिक पूँजी सुरक्षित गर्न प्रयासरत छ। यतिबेला देउवाको नेतृत्वमा रहेको कांग्रेसले गगनको समर्थनमा उभिएर पार्टीको एकतामा जोड दिएको छ, तर यसले पार्टी भित्रका अन्य समूहहरुमा तनाव सिर्जना गरेको छ।
समितिको प्रतिवेदनले ठगीको ठोस प्रमाण पेस गरे पनि यसबारे निष्पक्ष निर्णय लिनुपर्नेमा नेताहरु आफैंले न्यायाधीश बन्न खोज्दा समस्या झनै जटिल बनेको छ। गगन र रवि लामिछानेबीचको यो तिक्तताले उनीहरूमध्ये एक जनाले राजनीति छाड्नुपर्ने अवस्था आउने सम्भावना पनि पैदा गरेको छ। तर, यसबीचमा देउवाले गगनको समर्थन गर्दै कानूनी प्रक्रियालाई अघि बढाउनुपर्ने कुरा उठाएका छन्। यसको अर्थ, यो मुद्दा पार्टीगत नभएर राष्ट्रिय स्तरमा कानूनी समाधान खोज्नुपर्ने हो, तर राजनीतिक स्वार्थका कारण यो मुद्दा अनिश्चिततामा धकेलिएको छ।
अन्ततः, यो विवादले सहकारी ठगीको वास्तविक अपराधी को हो भन्ने प्रश्न भन्दा पनि नेताहरुले आफ्नो राजनीतिक भविष्य जोगाउन कसरी न्यायाधीशको भूमिका खेल्न खोजिरहेका छन् भन्ने देखाएको छ। जनता र अन्य सम्बन्धित पक्षहरुले पनि यो प्रकरणमा निष्पक्ष कारबाहीको अपेक्षा गरेका छन्, तर राजनीतिक नेतृत्वले यसलाई आफ्नो स्वार्थअनुकूल मोड्न खोजिरहेको देखिन्छ।