अभियन्ता बताउने आशिका तामाङलाई हातकडी लगाएर हिँडाइएको तस्बिर अहिले सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भएको छ। यसले ठूलो बहसलाई जन्म दिएको छ। कतिपयले ठूला अपराधमा संलग्न व्यक्तिहरूलाई सामान्य व्यवहार गर्ने राज्यले साना अपराधको आरोप लागेकालाई हातकडी लगाउनु राज्यको दोहोरो चरित्र भएको बताएका छन्।
आशिका तामाङलाई गौशाला प्रहरी वृत्तले माघ २ गते अभद्र व्यवहारको अभियोगमा पक्राउ गरेको थियो। पशुपति क्षेत्र विकास कोषमा खटिएकी एक महिला प्रहरीसँगको विवादपछि उनीमाथि कानुनी कारबाही सुरु भएको थियो।
विवादको पृष्ठभूमि
आशिकामाथि खटिएका प्रहरीलाई व्यक्तिगत लाञ्छना दिने, बिना अनुमति विभिन्न स्थानमा भिडियो खिच्ने, र प्रहरीलाई अनुसन्धानमा अवरोध पुर्याउने आरोप लगाइएको छ। उनीले क्यामेरा जडित चस्माको प्रयोग गरी सार्वजनिक स्थलको भिडियो बनाएर सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गर्ने गरेको प्रहरीको दाबी छ।
तामाङलाई काठमाडौं जिल्ला प्रशासनले १० हजार धरौटीमा छाड्न आदेश दिए पनि उनलाई भक्तपुरमा अर्को मुद्दामा अनुसन्धानका लागि लगिएको थियो। भक्तपुर लैजाँदा हातकडी लगाएर प्रदर्शन गरिएको तस्बिर सार्वजनिक भएपछि यो विषयले थप विवाद निम्त्याएको छ।
कानुनी जानकारहरूको दृष्टिकोण
वरिष्ठ अधिवक्ता डा. नारायणप्रसाद घिमिरेले तामाङलाई दिएको कारबाहीलाई अनावश्यक भनेका छन्। “सामान्य नसिहत दिए पुग्ने मामलालाई फौजदारी मुद्दा बनाएर दुःख दिनु कानुनको दुरुपयोग हो,” उनले भने।
पूर्व डीआईजी हेमन्त मल्लले पनि यस्तो सानो घटनालाई ठूलो बनाएर कारबाही गर्दा समाजमा असन्तोष फैलिन सक्ने चेतावनी दिएका छन्। “सचेतता र सन्तुलन आवश्यक छ,” उनले भने।
भक्तपुरमा तामाङविरुद्धको मुद्दा
भक्तपुरमा आशिकामाथि आपराधिक उपद्रवको मुद्दा दर्ता गरिएको छ। सूर्यविनायक नगरपालिकाले झोलुङ्गे पुलको प्रवेश शुल्कविरुद्ध उनले भिडियो बनाएको र सरकारी सम्पत्तिमा आगजनी गरेको दाबी गरेको छ।
अदालतमा दायर अभियोगपत्र अनुसार, तामाङ र उनका साथीसँग ३३,३०० रुपैयाँ बराबरको क्षति पुर्याएको आरोप छ। उनले भने सर्वसाधारणको दुःखका कारण शुल्कप्रति विरोध गरेको र ध्यानाकर्षण गराउन त्यस्तो कदम चालेको बयान दिएकी छन्।
प्रहरीको स्पष्टीकरण
प्रहरीले हातकडी लगाउनु सुरक्षा सतर्कता भएको जनाएको छ। “भाग्न सक्ने वा आक्रामक व्यवहार गर्ने सम्भावनामा हातकडी लगाइन्छ,” एसएसपी विश्व अधिकारीले भने।
केन्द्रीय प्रहरी प्रवक्ता डीआईजी दिनेश आचार्यले पनि यो विषयलाई अन्यथा नलिन आग्रह गरेका छन्।
निष्कर्ष
तामाङ प्रकरणले नेपालमा कानुनी प्रक्रिया र राज्यको व्यवहारप्रति नयाँ बहस खडा गरेको छ। कानुनको समानता र संयमित कार्यान्वयनको आवश्यकता कतिपयले उठाइरहेका छन्।