क्यान्सर एक गम्भीर रोग हो जसले कोशिकाको अनियन्त्रित वृद्धिका कारण उत्पन्न हुन्छ। खराब जीवनशैली, असन्तुलित खानपान, र वातावरणीय जोखिमका कारण यसको जोखिम बढ्न सक्छ। तर, जीवनशैलीमा साना सुधार गरेर क्यान्सर लाग्ने सम्भावना कम गर्न सकिन्छ। यहाँ क्यान्सरबाट बच्न अपनाउन सकिने १० प्रभावकारी उपाय प्रस्तुत गरिएका छन्:
१. सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन नगर्ने
चुरोट, सुर्ती, गुट्खा जस्ता पदार्थहरूले फोक्सो, मुख, कलेजो, र पेट क्यान्सरको जोखिम बढाउँछन्। यी पदार्थको सेवन नगरे ९०% फोक्सोको क्यान्सरबाट बच्न सकिन्छ।
२. मोटोपना नियन्त्रण गर्ने
मोटोपनाका कारण शरीरमा हर्मोन र प्रोटिनको असन्तुलन हुन्छ, जसले १३ प्रकारका क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ। स्वस्थ आहार र नियमित व्यायाममार्फत तौल नियन्त्रणमा राख्नु महत्त्वपूर्ण छ।
३. मद्यपान नगर्ने
मदिराले शरीरको डीएनए मर्मत क्षमतामा असर पार्छ, जसले कलेजो, मुख, अन्ननली, र स्तन क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ। मद्यपान परित्याग गर्नु क्यान्सर रोकथामको प्रमुख उपाय हो।
४. स्वस्थ खानपान अपनाउने
फास्ट फुड र प्याकेट फुडको सट्टा पौष्टिक खाना जस्तै दाल, भात, तरकारी, र अचारलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ। प्रशोधित रसायनयुक्त खाना सीमित गरे स्वास्थ्य जोखिम घटाउन सकिन्छ।
५. शारीरिक रूपमा सक्रिय रहने
नियमित व्यायाम, योग, र प्राणायामले शरीरलाई तन्दुरुस्त राख्छ र मोटोपनासँग सम्बन्धित क्यान्सरको जोखिम कम गर्छ।
६. तनाव व्यवस्थापन गर्ने
अत्यधिक तनावले मानसिक र शारीरिक स्वास्थ्य बिगार्छ। ध्यान, योग, वा आरामदायी गतिविधिहरू अपनाएर तनाव व्यवस्थापन गर्नुपर्छ।
७. पर्याप्त आराम गर्ने
प्राकृतिक नियमअनुसार राति ६-८ घण्टा निद्रा आवश्यक छ। कामलाई मात्र प्राथमिकता दिएर आराम नगर्ने बानीले शरीरको रोग प्रतिरोधी क्षमता कमजोर बनाउँछ।
८. जोखिमयुक्त कामबाट बच्ने
रसायन, विषादी, वा धुवाँयुक्त वातावरणमा काम गर्दा सुरक्षात्मक सामग्री प्रयोग गर्नु क्यान्सरबाट जोगिने उपाय हो।
९. सङ्क्रमणबाट बच्ने
हेपाटाइटिस बी, सी, र ह्युमन प्यापिलोमा भाइरस जस्ता सङ्क्रमणले क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ। यस्ता सङ्क्रमण रोक्न खोप लगाउनु र सुरक्षित खानपान गर्नुपर्छ।
१०. असुरक्षित यौन सम्पर्कबाट बच्ने
असुरक्षित यौन सम्पर्कले यौनजन्य रोगहरू र क्यान्सरको जोखिम बढाउँछ। यसबाट बच्न सावधानी अपनाउनु र भाइरसविरुद्ध खोप लगाउनु पर्छ।
“जीवनशैलीमा साना तर महत्त्वपूर्ण सुधार गर्दै क्यान्सरको जोखिमलाई उल्लेखनीय रूपमा कम गर्न सकिन्छ। स्वस्थ खानपान, व्यायाम, तनाव व्यवस्थापन, र सुरक्षात्मक उपायहरूको पालना गर्दा दीर्घकालीन स्वास्थ्य सुरक्षित गर्न सकिन्छ।”
तपाईंको स्वास्थ्य तपाईंको हातमा छ—सम्भावित जोखिमहरूलाई आजै कम गर्न सुरू गरौं।
